Stojan Ćelić

Stojan Ćelić

(Bosanski Novi, 16. februar 1925. – Beograd, 30. april 1992.)

Osim u slikarstvu i grafici, brojne su značajne uloge i doprinosi Stojana Ćelića srpskoj umetničkoj i široj kulturnoj javnosti druge polovine 20. veka. Akademiju likovnih umetnosti završio je 1954, a specijalni tečaj 1953. gde je potom postao profesor. Prvi put izlaže 1951, prvu samostalnu izložbu priredio je u Galeriji ULUS-a 1954. Bio je član Decembarske grupe (1955-1960). Priredio je niz samostalnih izložbi u Beogradu i u ostalim umetničkim centrima tadašnje države. Izlagao je u paviljonu Jugoslavije na Bijenalu u Veneciji 1964. Osnivački je urednik časopisa Umetnost 1965. godine. Nagrađen je na Međunarodnom bijenalu grafike u Ljubljani 1969. Objavio je, pored nekoliko monografija, knjige kritičkih i teorijskih napisa o savremenoj umetnosti: Između sveta i slike (1981), Sudbina skulpture (1994), Iz drugog ugla (2012). U obimnom slikarskom i grafičkom opusu prošao primetnim tematskim i jezičkim promenama, ostajući uvek veran osnovnim polazištima „reduktivnog metoda“ kojeg obeležava težnja ka svođenju predmetnih podataka, prevashodno predela, te njihovih transpozicija i transformacija u što samostalnija, u slikarstvu koloristička i dvodimenzionalna prostorna, u grafici i crtežu pak linearna likovna rešenja, s konstantnom osobinom uspostavljanja ideala harmonične kompozicione celine, u skladu sa temeljnim premisama formacije posleratnog visokog modernizma. Krajem 60-ih godina nastaje jedna od ključnih slika Sredina leta I (1969). Nakon nje nastaju još dve istog motiva i naziva: Sredina leta II (diptih), takođe 1969. i Sredina leta III (1974). Prva od njih izlagana je na IV trijenalu 1970, da bi nedavno bila prikazana na izložbi 20 godina bez Stojana Ćelića u Muzeju Zepter 2012, kojom prilikom je reprodukovana u prigodnom katalogu. Slika poseduje vrlo složeni istorijat višekratnih promena vlasništva. Otkupljena je od umetnika za privatnu holandsku kolekciju „Peter Stojvezond“ (Peter Stuyvesant), osnovanu 1960. i formiranu prema savetima uglednih istoričara umetnosti i direktora muzeja u Nizozemskoj, i bila je, sa ciljem „humanizacije radnih prostora“ izložena u pogonima fabrike duvana „Turmak“ u gradiću Zevenar (Turmac, Zevenaar). Pod nazivom Muzej u fabrici, ova kolekcija bila je prikazana u beogradskom Muzeju savremene umetnosti 1971.

Stojan Celic – Sredina leta I (1969),<br>ulje na platnu, 195 cm x 140 cm

Stojan Celic

Sredina leta I (1969)

ulje na platnu,

195 cm x 140 cm