Milena Čubraković

Milena Čubraković završila je Akademiju likovnih umetnosti i Specijalni tečaj u Beogradu 1953. Počinje da izlaže na grupnim izložbama Udruženja likovnih umetnika Srbije 1952. Samostalne izložbe u Beogradu: 1958, i 1959. (u Muzeju primenjene umetnosti). Iste godine odlazi u Rim gde će formirati svoju umetničku fizionomiju. Samostalne izložbe u Rimu: 1961. Fondacija Ernesto Basso, 1962. Galerije Stagni, 1973. Etneo film. Učestvuje na izložbi Forme presenti u Galeriji Scorpio 1965. Postaje članica grupe Illumination i izlaže na jedinoj izložbi grupe u Galeriji L’Argentario u Trentu 1967. Kontakte sa beogradskom umetničkom sredinom obnavlja učešćima na III Trijenalu 1967. i Oktobarskom salonu 1968. Samostalno izlaže u Sarajevu 1970. i u Salonu Muzeja savremene umetnosti 1973. Umetničko sazrevanje Milene Čubraković odvijalo se u uslovima (koje deli sa Mirom Brtkom) podsticajne atmosfere rimske umetničke scene „posle enformela“ (dopo l’informale, prema nazivu izložbe u San Marinu 1963). Naime, u situaciji ukupne obnove italijanskog društva u šezdesetim godinama prošlog veka u tadašnjoj rimskoj umetnosti ispoljava se polemička polarizacija između lokalnih verzija pop-arta i nove figuracije s jedne i novih tendencija geometrijske apstrakcije s druge strane ovog idejnog i jezičkog raspona. Upravo u takvom kontekstu dolazi u Rimu 1967. do osnivanja grupe Illumination od strane japanskog umetnika Nobuje Abea (Nobuya Abe) kao duhovnog mentora ove šestočlane umetničke zajednice čije su pripadnice bile Brtka i Čubraković. Naziv i karakter ove grupe podrazumeva ideal „prosvetljenja“ ili „obasjanja“ na temeljima drevnih orijentalnih spiritualnih učenja koja su u likovnoj umetnosti izražena u sažetim formama svojevrsne vizuelne haiku poezije. Za objekte Milene Čubraković rimski kritičar Đuzepe Gat (Giuseppe Gatt) pisaće da „njena geometrijska forma … nije nikada potpuno racionalna i predložena je kao hipoteza jednog jezika podobnog da postane sredstvo komuniciranja i, istovremeno, elemenat ljudske celovitosti…“. Vrlo značajni u njenom opusu jesu i objekti koje naziva Projekcija (Proiezione), različitih dimenzija koji se zasnivaju na ravnoteži reljefnih segmenata trouglastog i polukružnog oblika.